Στην προσπάθεια μου να μάθω όσα περισσότερα μπορώ για την ιστορία του ιαπωνικού κινηματογράφου, η αλήθεια είναι πως στην πλειονότητα τ...
Στην προσπάθεια μου να μάθω όσα περισσότερα μπορώ για την ιστορία του ιαπωνικού κινηματογράφου, η αλήθεια είναι πως στην πλειονότητα των περιπτώσεων πέφτω σε ταινίες που δύσκολα παρακολουθούνται ή έστω που δεν θα θελα να γράψω για αυτές. Ενίοτε όμως πέφτω και σε αριστουργήματα όπως η παρούσα, οπότε και λέω πως αξίζει ο κόπος να ψάχνεις και πίσω στο χρόνο τελικά. Ίσως βέβαια να έπαιξα και κάπως ασφαλέστερα αυτήν την φορά, μιας και η παρουσία του Toshiro Mifune(θα κάνω ένα αφιέρωμα για αυτόν κάποια στιγμή) αποτελεί από μόνη της εγγύηση. Ας δούμε όμως περί τίνος πρόκειται.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Κατά τη διάρκεια της φυλάκισης του, συλλαμβάνονται ο μάγειρας της μονάδας, Inuyama(εικ 3) για βιαιοπραγία και ο νεκροθάφτης, Mochida(εικ 4), επειδή προσπαθούσε να βοηθήσει τον Kosugi να δραπετεύσει. Λίγο πριν συνεδριάσει το στρατοδικείο, μία πόρνη του στρατού, η Oharu(εικ 5), η οποία είναι ερωτευμένη με τον λοχία, πείθει τον διοικητή να μην τον περάσει από δίκη. Εκείνος διατάζει τον Kosugi να αναλάβει μια αποστολή αυτοκτονίας: Να καταλάβει ένα κινέζικο στρατόπεδο χρησιμοποιώντας αποκλειστικά νεοσύλλεκτους στρατιώτες, οι οποίοι όμως είναι μέλη της στρατιωτικής μπάντας και το μόνο που γνωρίζουν είναι να παίζουν μουσική.
Λίγο αργότερα ξεκινάει η εκπαίδευση(εικ 6) ενώ στην ομάδα προστίθενται ο νεκροθάφτης και ο μάγειρας. Τα υπόλοιπα θα σας αφήσω να τα παρακολουθήσετε μόνοι σας.
ΑΝΑΛΥΣΗ
Σκηνοθέτης και σεναριογράφος, μαζί με τον Susumu Saji, o Kihachi Okamoto, ο οποίος κάνει εκπληκτική δουλειά και στους δύο τομείς. Το στυλ του φιλμ δίνεται από την αρχική σκηνή, όπου η στρατιωτική μπάντα παίζει τζαζ εν μέσω εχθρικού εδάφους(εικ 7), μέχρι που τους επαναφέρει στην πραγματικότητα ο λοχίας, προαναγγέλοντας τις συνεχείς αλλαγές ύφους, με την χαρά και την αφέλεια να εναλλάσσονται/συντρίβονται από την πραγματικότητα του πολέμου και τις τραγικές συνέπειες του. Ο Okamoto αναλύει το τελευταίο αυτό στοιχείο εκτενέστατα, επικεντρώνοντας στον αντίκτυπο που έχει στον ψυχισμό των νεαρών στρατιωτών, η απότομη μετάβαση τους στο πεδίο της μάχης και η συνειδητοποίηση του τι ακριβώς συμβαίνει σε έναν πόλεμο (εικ 8) ενώ παράλληλα θέτει και ένα ερώτημα: Μπορεί η τζαζ να υπερισχύσει των όπλων;
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που χαρακτηρίζει την ταινία και την κάνει να ξεχωρίζει από άλλες παραγωγές του είδους είναι το διάχυτο χιούμορ που εμφανίζεται σε στιγμές που δεν το περιμένεις (εικ 9) και αντιπροσωπεύεται κυρίως από τον νεκροθάφτη και τον μάγειρα(εικ 10), την ανάγκη της μπάντας να παίζει μουσική στις πιο άκυρες στιγμές(εικ 11), αλλά και τον λοχία σε ορισμένες σκηνές. Αναμφισβήτητα βοηθάει στην παρακολούθηση του φιλμ.
Στο πιο ρεαλιστικό κομμάτι του Fort Graveyard, γίνεται σαφής η απελπισία της στρατιωτικής ηγεσίας της Ιαπωνίας, προς τα τέλη του πολέμου, όταν η ήττα διαφαινόταν πλέον καθαρά. Η κατάσταση αυτή αντικατοπτρίζεται στην μετακίνηση στην πρώτη γραμμή ανεκπαίδευτων ουσιαστικά νεαρών στρατιωτών, καθώς και στις απέλπιδες προσπάθειες των ανωτέρων αξιωματικών να διατηρήσουν την τάξη, συχνά χρησιμοποιώντας ανήκουστα μέτρα. Ένα ακόμα στοιχείο που ενισχύει τον ρεαλισμό είναι η παρουσία των πορνών ή γυναικών-ανακούφισης (comfort women), όπως τις χαρακτήριζαν οι Ιάπωνες, για τις οποίες τόσα και τόσα έχουν γραφτεί, αν και εδώ παρουσιάζονται σε σαφώς καλύτερη μοίρα από ότι ήταν στην πραγματικότητα. Η αναφορά τους όμως και μόνο αποτελεί πλεονέκτημα, μιας και μιλάμε για ένα θέμα ταμπού για τους Ιάπωνες, τουλάχιστον στην πραγματική διάσταση του.
Επειδή όμως μιλάμε για πολεμική ταινία, πρέπει να αναφέρουμε και την εκπληκτική δουλειά που γίνεται στις σκηνές δράσης, που χαρακτηρίζονται από γρήγορο ρυθμό αλλά και σαφήνεια, με αποτέλεσμα να είναι μονίμως κατανοητό το τι ακριβώς συμβαίνει κατά τη διάρκεια των μαχών, πράγμα αρκετά δύσκολο και σπάνιο σε φιλμ του είδους. Ασφαλώς από τα μεγάλα ατού της παραγωγής.
Να αναφέρω βέβαια πως μιας και πρόκειται για ταινία του 1965, όταν ακόμα δεν είχε παρουσιαστεί η έμφαση στον ορθολογισμό, που αποτελεί φαινόμενο της τελευταίας περίπου δεκαετίας στον κινηματογράφο, υπάρχουν αρκετές σουρεαλιστικές σκηνές και ενίοτε μια διάχυτη ασυναρτησία. Τα μειονεκτήματα αυτά όμως, επ'ουδενί δεν αμαυρώνουν τη συνολική δουλειά του σκηνοθέτη
Ως λοχίας Kosugi, ο Toshiro Mifune, σε ένα ρόλο φτιαγμένο για να αναδείξει τη γοητεία του, σε μια εποχή άλλωστε που ήταν ο μεγαλύτερος σταρ της χώρας. Ο λοχίας είναι επαναστάτης, ήρωας, εξαιρετικός στρατιώτης, δίκαιος, όμορφος, δημοφιλής στους στρατιώτες του και αγαπητός στις γυναίκες. Ειλικρινά δεν ξέρω τι άλλο θα μπορούσε να ζητήσει ένας χαρακτήρας σε πολεμική ταινία. Βέβαια και ο ίδιος αποδίδει εξαιρετικά, αναδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Ως λοχαγός Sakuma, ο Tatsuya Nakadai, του οποίου ο ρόλος ουσιαστικά βρίσκεται στον αντίποδα από εκείνον του λοχία. Είναι ο "σωστός" στρατιώτης(εικ 12), που πραγματοποιεί αυτό που πρέπει να γίνει, χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες, ακόμα κι αν αυτές αφορούν τον θάνατο ανθρώπων. Επιπλέον, κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει πάει ποτέ του με γυναίκα, στοιχείο που τονίζει την κατωτερότητα του. Οι σκηνές που παίζουν μαζί είναι φτιαγμένες για να τονίσουν τις διαφορές αυτές, προς όφελος πάντα του λοχία. Στον κάπως άχαρο αυτό ρόλο λοιπόν, ο Nakadai αποδίδει εξαιρετικά, συμπληρώνοντας με τον καλύτερο τρόπο τον Mifune, αν και η παρουσία του στο φιλμ είναι σχετικά μικρή.
Ως Mochida και Inuyama, οι Yunosuke Ito και Makoto Sato αντίστοιχα, οι οποίοι, όπως προανέφερα, συνεισφέρουν κυρίως στο κωμικό στοιχείο του φιλμ. Κάνουν πάντως εξαιρετική δουλειά και οι δύο και ιδιαίτερα ο Ito, ο οποίος συχνά κλέβει την παράσταση, ως κωμικοτραγικός νεκροθάφτης.
Ως Oharu η Reiko Dan, σε έναν μικρό, αλλά καίριο ρόλο, η οποία επίσης αποδίδει αρκετά καλά, χωρίς όμως να εντυπωσιάζει. Άλλωστε δεν το απαιτεί και ο ρόλος της.
Τεχνικά η ταινία είναι εξαιρετική, αναλογιζόμενοι πάντα πως πρόκειται για ασπρόμαυρη του 1965. Τα σκηνικά πάντως είναι εκπληκτικά, ενώ και η γενικότερη τοποθεσία που έλαβαν χώρα τα γυρίσματα, απολύτως ταιριαστή με την ιστορία.
Σίγουρα θα πρέπει να αναφερθώ και στην μουσική του φιλμ, που ουσιαστικά αποτελεί έναν από τους πρωταγωνιστές, μιας και βρίσκεται σχεδόν σε όλες τις σκηνές, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ακόμα και σε εκείνες που δεν θα το περίμενε κανείς. Ιδιαίτερα το κύριο θέμα, βασισμένο στο When the saints go marching in του Louis Armstrong, πραγματικά εξυψώνει όλες τις σκηνές που ακούγεται.
Κλείνοντας να αναφέρω πως το Fort graveyard είναι σχετικά δύσκολο στην παρακολούθηση, μιας και πέρα των τεχνικών χαρακτηριστικών που ανέφερα και παραπάνω, έχει και διάρκεια 132 λεπτών. Η δυσκολία όμως αμβλύνεται από την μουσική και το χιούμορ που υπάρχουν διάχυτα, ενώ σίγουρα αξίζει να το παρακολουθήσετε τον μόνο και μόνο για την παρουσία του Toshiro Mifune, ίσως τον καλύτερο ηθοποιό της γενιάς του.
To trailer:
https://www.youtube.com/watch?v=kG-c0Q25W5A
Μπορείτε να μας βρείτε και στο facebook, στη σελίδα:
Μπορείτε να συζητάτε για όλα τα θέματα που αφορούν τον ασιατικό κινηματογράφο στο παρακάτω φόρουμ: sinkazamaforum.tk
COMMENTS